Thursday, May 27, 2010

भारतको पूर्वोत्तर मेघालयका आवाजविहीन नेपाली,

बिहिवार, 27 में 2010
पुरनप्रसाद विष्ट- भारतको पूर्वोत्तर मेघालयका आदिवासी (खसिया, गारो, जयन्तीय) ले नेपाली भाषीविरुद्ध चलाएको दंगामा दुई दर्जन बेसीको ज्यान गइसकेको छ। निर्मम साम्प्रदायिक दंगामा मारिएकामध्ये १७ जना नेपाली भाषी छन्। अब डर अरू दंगा भड्केला भन्ने हो। केही दिनसम्म होइन, केही वर्षसम्मै।

दंगा मेघालयका लिङपीबाट सुरु भई जयन्तीया हिल, गारो हिल र राजधानी सिलोङसम्म फैलिएको छ। ती ठाउँमा नेपाली मूलका मानिस निसाना बनिरहेका छन्। सरोकारवाला निकायले बेलैमा पहल नगरे एकपक्षीय आक्रमण छिट्टै मत्थर हुने देखिँदैन।
सन् १९८७ मा यस्तै भएको थियो। त्यस बेलाका दंगापीडित उक्त घाउबाट अझै मुक्त भइसकेका छैनन्। त्यतिखेर पनि सयौं नेपालीभाषी बेपत्ता पारिए। उनीहरूले दंगामा ज्यान गुमाएका हुन् भन्ने राज्य सरकारले कहिल्यै स्वीकार गरेन।

बेपत्ता पारिएका अधिकांश मानिस गाईवस्तुका चरन खोज्दै एकबाट अर्को ठाउँ बसाइँ सर्थे। तिनले आफ्ना परिचय वा भारतीय राष्ट्रियता प्रमाणित गर्ने कुनै कागजपत्र पाएनन्, किनभने उनीहरू निरक्षर थिए। जहिल्यै एक ठाउँबाट अर्को ठाउँ डुलिरहन्थे। स्थानीय गाउँबुढा (मुखिया) का दयामा बाँचिरहेका थिए।